آیا با یک معلول ازدواج می کنید؟ - انجمن گیگابلاگ

به گزارش انجمن گیگابلاگ، روزنامه شهروند: رئیس انجمن حمایت از حقوق معلولان ضمن بیان این که در قانون آمده است پسر سالمی که با یک دختر معلول ازدواج می نماید باید از سربازی معاف گردد، گفت: درحال حاضر سازمان نظام وظیفه زیر بار این موضوع نمی رود و این امر را موجب ایجاد مسائل اجتماعی متعدد در جامعه می داند درحالی که ما برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده از این موضوع راهکار هایی ارایه داده ایم.

وی در ادامه توضیح داد: برای مثال یکی از راهکار هایی که به سازمان نظام وظیفه ارایه شده این است که تا زمانی که یک پسر سالم با دختر معلول ازدواج نموده عقد آن ها به طور رسمی در شناسنامه ثبت شده است آن پسر از سربازی معاف باشد و چنانچه مهر طلاق در شناسنامه آن ها زده شد این معافیت سربازی نیز لغو گردد.

اما آیا ازدواج با همسری معلول خوب است؟

آیا در این میان افراد معلول و بیمار شانسی برای ازدواج ندارند و باید به رغم تمام نکات مثبتی که دارند به پیشنهاد ازدواج آن ها جواب منفی داد یا از طرف دیگر باید هر نوع معلولیتی را پذیرفت؟

- قبل از ازدواج بسنجید که کدام یک برایتان ارجحیت دارد: همسر ایده آل یا همسر تمام و کمال؟ پاسخ صادقانه شما به این سوال می تواند تکلیفتان را روشن کند.

- اگر شخصی دچار مشکل جسمانی است پیشنهاد نمی گردد در بدو آشنایی شخص مقابل را از نقص خود مطلع کند، زیرا ممکن است دو طرف از لحاظ مسائل دیگر برای یکدیگر متناسب نباشند و دلیلی ندارد طرف مقابل را از این موضوع که راز زندگی او محسوب می گردد، مطلع کند؛ بنابراین پیشنهاد می گردد اگر خواستگاری 2 یا 3 جلسه به طول انجامید و دو طرف از لحاظ عاطفی، ظاهری، عقلی، دینی و... مورد پذیرش یکدیگر واقع شدند مسأله نقص با بیماری جسمانی مطرح گردد.

ازدواج معلول- بعد از مطرح شدن نقص جسمانی ابتدا باید با پزشک مشورت کرد. باید دید که این نقص جسمانی واقعا چیست و چه مسائلی در زندگی ایجاد می نماید و آیا راه درمانی دارد یا خیر. اگر این مسائل برای فرد مقابل قابل تحمل است باید منطقی باشد و بپذیرد که این نقص وجود دارد. اما در صورتی که پزشک معالج ازدواج را برای فرد بیمار توصیه نمی نماید دو طرف ناگزیر باید از هم جدا شوند.

- برای هر ازدواجی باید دو چکاپ انجام گردد: چکاپ روانی، چکاپ جسمانی، بهتر است خود دختر برای این کار پیش قدم شده و تحت معاینه روانی و جسمانی قرار گرفته و متقابلا این موضوع را از پسر بخواهد.

- فرد معلول به علت معلولیت و نقصی که دارد همیشه ترس و دلهره از خیانت، ترک شدن و طرد شدن از سوی همسر را با خود دارد. اگر مسأله اعتماد طرفین به طور کامل حل نشده باشد و هر دو بر این یقین نرسیده باشند که هدف آن ها از ازدواج چیزی فراتر از این افکار بوده است این مشکل دامنگیر و معضل سخت زندگی مشترکشان خواهد شد.

کسی که فرد معلول را برای زندگی انتخاب نموده پس مطمئنا دیدگاه مادی گرایانه به ازدواج نداشته و ظاهر همسر برایش مهم نبوده بلکه باطن و مهم تر از همه به اصل ازدواج که همانا تکامل و رسیدن به آرامش است، اعتقاد داشته؛ بنابراین باید این اعتقاد را همیشه حفظ کرد.

در ازدواج با یک فرد بیمار یا معلول نباید از روی احساس تصمیم گرفت چرا که با احساس نمی توان از پس مسائل زندگی برآمد چه برسد یک عمر زندگی مشترک با شرایط خاص. فرد غیرمعلولی که تصمیم به ازدواج با فرد معلول را دارد باید تمامی جوانب را سنجیده باشد، با پزشک و روانشناس مشورت نموده باشد، قضیه را برای خانواده خود حل وفصل نموده باشد و آن ها را برای داشتن یک عروس یا داماد معلول یا بیمار آماده نموده باشد؛ و مهم تر از همه این ها بتواند با نگاه اطرافیان، جامعه و حرف های مردم کنار بیاید و درواقع بی توجه به حرف دیگران باشد و بی توجه هم بماند.

کسی که فرد معلول را برای زندگی انتخاب نموده پس مطمئنا دیدگاه مادی گرایانه به ازدواج نداشته و ظاهر همسر برایش مهم نبوده بلکه باطن و مهم تر از همه به اصل ازدواج که همانا تکامل و رسیدن به آرامش است، اعتقاد داشته بنابراین باید این اعتقاد را همیشه حفظ کرد.

- شما با فردی ازدواج می کنید که محدودیت داشتن برای او عادت شده و یک مسأله حل شده است بنابراین باید خودتان هم این محدودیت ها را بپذیرید و هضم کنید. این که به راحتی نمی توانید همه جا بروید، نمی توانید بعضی کار های موردعلاقه تان را انجام دهید. در عوض ممکن است این موارد را با داشتن یک همسر ایده آل و یک عشق واقعی عوض کنید.

- همیشه به یاد داشته باشید که همه ما نقص هایی داریم، اما بعضی ممکن است این نقص را در جسم شان داشته باشند. همه ما به طور بالقوه در معرض بیماری و معلولیت هستیم، اما بعضی ممکن است زودتر از ما دچار معلولیت و بیماری شده باشند.

منظور از سلامت جسمانی، عدم ابتلای فرد مورد نظر به بیماری های مزمن ناتوان ساز، وخیم و غیرقابل درمان و بیماری های ژنتیکی است که می تواند زمینه ساز ابتلای فرزندان به معلولیت باشد. در خصوص مانده، با توجه به این که نقص جسمانی او ژنتیکی نبوده و تأثیر چندانی بر زندگی و فعالیت های او نداشته است، شاید تصمیم فرد برای ازدواج با او چندان غیرمنطقی نباشد، اما نباید نقش عوامل فرهنگی را در این زمینه نادیده گرفت. متاسفانه با وجود این که فرایند ازدواج معلولان در جامعه در چند سال اخیر از رشد بالایی برخوردار بوده است، باز هم درک این موضوع که معلولان هم مانند دیگر اعضای جامعه حق زندگی و ازدواج دارند، برای عده زیادی از افراد سخت است و هنوز هم مردم در برخورد با همسرانی معلول یا زوجی که یکی از آن ها سالم و دیگری معلول است، شگفت زده می شوند (مخصوصا اگر مرد سالم و زن دچار معلولیت باشد.)

به دلیل این نگرش غلط رایج در جامعه بسیاری از افراد معلول نیز در این زمینه خود را باور ندارند و احساس می نمایند در صورت ازدواج، مسئله ای هستند که طرف مقابل باید آن ها را تحمل کند، درحالی که در بیشتر مواقع چنین چیزی صحت ندارد؛ بنابراین خوب است فرهنگ سازی در این زمینه ادامه یابد.

به گزارش دفتر فرهنگ معلولین برای آنالیز بهتر ازدواج معلولان می توان آن را به دو دسته تقسیم کرد.

ازدواج دو معلول با یکدیگر

این نوع ازدواج دارای نکات منفی و مثبتی به این شرح است:

مزایا

مهم ترین ویژگی مثبت این نوع ازدواج آن است که همسران از شرایط یکسانی برخوردارند و یکی بر دیگری رجحان ندارد.

نکته دوم این است که افرادی که دارای شرایط مشابهی هستند، احتمالا بهتر یکدیگر را درک می نمایند.

سومین مزیت این نوع ازدواج این است که اگر میزان معلولیت به قدری شدید نباشد که همسران از عهده انجام کارهایشان برآیند، معمولا خانواده های دو طرف با این ازدواج موافق اند و جامعه نیز نسبت به این ازدواج در مقایسه با ازدواج یک فرد سالم با یک فرد معلول پذیرش بیشتری دارد.

زیان ها

از آنجایی که هر دو نفر، معلولیت دارند (به ویژه معلولیت های شدید) طبعا محدودیت های آنها، در زمینه شغلی، کسب درآمد، پرداختن به امور روزمره و... نیز به مراتب بیشتر است و به یاری وسیع تری احتیاج دارند.

اگر معلولیت زوجین اساس ژنتیکی داشته باشد، احتمال تولد فرزند معلول در این نوع خانواده ها بیشتر است. البته درحال حاضر می توان با استفاده از آزمایش های پیشرفته ژنتیکی پیش از ازدواج و آزمایش های تشخیصی در ماه های اول بارداری، از وقوع این رویداد جلوگیری کرد.

ازدواج فرد معلول با یک فرد سالم

مزایا

در این حالت، چون یکی از دو نفر از سلامت جسمانی کامل برخوردار است، می تواند به همسر معلول خود یاری نموده و تا حد امکان نقص های ناشی از معلولیت وی را جبران کند. این نوع ازدواج فقط برای فرد معلول مفید نیست، بلکه موجب تعالی روانی طرف مقابل نیز می گردد. چنین فردی که برخلاف اکثر افراد جامعه در انتخاب همسر، ملاک های باطنی را بر ملاک های ظاهری ارجحیت داده است، با زندگی با انسانی که به رغم محدودیت هایش در یک زمینه خاص، در ابعاد دیگر پیروز عمل نموده است، از الگوی مناسبی بهره مند شده و می تواند با دید وسیع تری به زندگی و جهان بنگرد.

زیان ها

شاید بتوان گفت مهم ترین پیامد منفی این نوع ازدواج، پذیرفته نشدن آن توسط جامعه و خانواده است. معمولا خانواده ها تمایل ندارند فرزند سالم شان با فردی که دچار نوعی معلولیت ولو کوچک است ازدواج کند، به ویژه اگر فرد معلول زن باشد. زیرا سلامت جسمانی، یکی از ملاک های انتخاب همسر است که برای مردان از اولویت بیشتری برخوردار است. روانشناسان تکاملی که عقیده دارند در طول تاریخ تکامل بشر فقط رفتار هایی پایدار مانده اند که موجب بقای نسل انسان می شوند.

ازدواج با معلولیت

در شرح این مطلب می گویند: از آنجایی که سلامت جسمانی یکی از عوامل نشان دهنده قدرت باروری زنان بوده است، مردان در طول تاریخ به طور ناخودمطلع هنگام انتخاب همسر به این ملاک اهمیت داده اند و این موضوع موجب بقای نسل آن ها شده است.

اما چون وظیفه باروری به عهده مردان نیست، زنان نسبت به این ملاک چندان سختگیر نبوده اند؛ بنابراین احتمال این که زن تندرستی، مرد معلولی را برای ازدواج انتخاب کند، بیشتر از این است که یک مرد سالم، یک زن معلول را به همسری برگزیند. این موضوع موجب شده که نگرش جامعه هم در خصوص معلولیت زن و مرد متفاوت باشد. در خصوص افرادی که معلولیت های حادی دارند که بر زندگی آن ها تأثیر منفی می گذارد، احتمالا مخالفت خانواده صحیح است. اما اگر معلولیت، ژنتیکی نبوده و به حدی هم نباشد که برای فرد یا اطرافیانش مسئله ای جدی ایجاد نموده، یا محدودیت های متعددی را بر فرد معلول و خانواده اش تحمیل کند، در صورت موافقت خانواده ها این ازدواج مانعی ندارد. تنها مسئله ای که بر سر راه این ازدواج وجود دارد برخورد افراد جامعه است که البته نباید آن را دست کم گرفت.

ممکن است زوج سالم در مواقع خاصی (مثلا زمان عصبانیت) موضوع معلولیت همسرش را مطرح نموده و موجب رنجش وی گردد.

اگر فرد معلول از عزت نفس بالایی برخوردار نباشد همیشه نگران این موضوع است که مبادا همسرش وی را ترک کند، بنابراین آرامش خود را از دست می دهد.

بسته به نوع معلولیت فرد مورد نظر، فعالیت های همسران محدود می گردد، مثلا فردی که با یک شخص ناشنوا ازدواج نموده نمی تواند از گوش دادن موسیقی با وی لذت ببرد. البته همیشه فعالیت های مشترک لذت بخشی برای جایگزین شدن وجود دارند.

با توجه به آنچه گفته شد، نمی توان گفت کدام یک از این دو نوع ازدواج بر دیگری رجحان دارد. این موضوع به فرهنگ جامعه، فرهنگ دو خانواده، میزان معلولیت، شرایط مالی و ویژگی های شخصیتی همسران بستگی دارد. چیزی که مبرهن است، این که در این نوع ازدواج ها، مراجعه به روانشناس و مشاور و استفاده از یاری های افراد مطلع و با تجربه لازم است.