مذاکرات بر سر قیمت خودرو به کجا رسید؟ - انجمن گیگابلاگ

به گزارش انجمن گیگابلاگ، قیمت خودرو در فضای مجازی هر روز رکورد تازه ای را به ثبت رسانده و بازار را بیش از هر زمان دیگری در بهت فرو می برد. در این میان کارشناسان سه موضوع شایعه افزایش قیمت ها، نبود عرضه مناسب از سوی خودروسازان و همچنین رکود ناشی از کرونا را عاملان ایجاد ناآرامی در فضای بازار معرفی می کنند. این در حالی است که اخیرا بحث قیمت گذاری نیز دلیلی دیگر برای افزایش تنش ها در بازار شده است.

سه هفته از آغاز چانه زنی ها و مذاکرات بر سر قیمت خودروهای داخلی می گذرد و در این مدت تحلیل و حدس های مختلفی درباره سرنوشت قیمت ها منتشر شده است. حال از گوشه و کنار خبر می رسد که در جلسه دیروز ستاد تنظیم بازار در خصوص قیمت خودرو تصمیم نهایی گرفته شده است.

آن طور که گفته می شود پیشنهاد کمیته خودرو در جلسه ستاد تنظیم بازار، فرمول قیمت تمام شده خودرو به علاوه حداکثر 5 درصد سود به عنوان فرمول نرخ گذاری خودرو نهایی و مصوب شد. البته برای این افزایش قیمت بهره وری 70 درصدی خودروسازان تعیین شده است.

به عبارتی دیگر، تنها خودروسازانی سود 5 درصدی را دریافت خواهند کرد که بهره وری خط تولید خودروی مربوطه آنها، 70 درصد باشد و به تناسب آن اگر بهره وری کاهش یابد، سود تولیدکننده نیز کاهش خواهد یافت. البته این مسئله در حالی مطرح می شود که تا این لحظه هیچ خبر رسمی درباره قیمت جدید خودروهای داخلی منتشر نشده و آن طور که گفته می شود باید منتظر اعلام نتیجه نهایی از سوی کمیته خودرو ماند. اما اگر فرمول قیمت تمام شده خودرو به علاوه حداکثر 5 درصد سود به عنوان فرمول نرخ گذاری خودرو نهایی شود، باید دید که این فرمول چه تاثیری را در بازار خواهد گذاشت؟

در این راستا امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به نحوه قیمت گذاری در بازار خودرو گفت: آن طور که می گویند فرمول قیمت گذاری تغییر کرده و در چنین شرایطی اگر بخواهیم بررسی کنیم که اینگونه قیمت گذاری ها برای بازار فرایند قابل قبولی است یا خیر، باید بگویم که در شرایط فعلی چاره دیگری برای قیمت گذاری ها نیست. ما زمانی در حالت عادی هستیم و قطعا درآن زمان درآمدها با هزینه ها همخوانی خواهد داشت، اما شرایط فعلی عادی نبوده و مصرف کننده و خودروساز هر دو زیان ده شده اند. بنابراین در چنین شرایطی اینگونه فرمول ها برای قیمت گذاری می تواند مفید باشد و مانع از ضرر بیشتر شود.

وی ادامه داد: البته باید اشاره کنم که این فرمول قطعا نمی تواند در مدت کوتاهی قیمت ها را کنترل کند و شرایط بازار را به روال عادی برگرداند. بنابراین اینگونه قیمت گذاری تنها راه چاره در این شرایط بوده و روش معقولی به نظر می رسد، هرچند که ممکن است برای مدت کوتاهی بازار را با تنش روبرو کند. قیمت تمام شده به علاوه 5 درصد حاشیه بازار عددی منطقی خواهد بود، اما نمی توان این انتظار را داشت که با چنین فرمولی بازار در مدت کوتاهی کنترل شود. همان طور که قبلا اشاره کردم کنترل بازار فعلا در دست سرمایه داران بوده و مدیریت بازار با چالش همراه شده است.

این کارشناس صنعت خودرو، بلاتکلیفی در قیمت گذاری را به زیان صنعت خودرو دانست و در این باره گفت: متاسفانه دولتمردان برای تعیین قیمت این دست و آن دست می کنند و این مسئله می تواند به زیان صنعت خودرو باشد. در سال 97 اوایل اعلام ارز 4200 تومانی سه ماه برای تعیین قیمت ها زمان صرف شد، این در حالی بود که در عمل ارز4200 تومانی برای این صنعت پرداخت نشد، نتیجه آن تنش در صنعت بود و هنگامی که تنش ایجاد شود قطعا تولید کاهش پیدا خواهد کرد.

وی افزود: این در حالی است که کاهش تولید، ریتم بازار را بر هم خواهد زد. این فرایند ادامه داشت تا در شهریور 97 متوجه شدند سیستم قیمت گذاری غلط بوده، البته دوباره تعلل کردند تا بالاخره در آذرماه این مسئله را پذیرفتند. در آن زمان تا قیمت را در حاشیه بازار تعیین کنند ما به ماه بهمن رسیده بودیم و تا قوانین را اعمال کنند اسفندماه فرا رسید، این فرایند و تعلل کردن ها 20 هزار میلیارد تومان به صنعت خودروسازی زیان وارد کرد. ما می دانیم جای بحث قیمت گذاری های دستوری غلط ته چاه بوده و نباید اتخاذ تصمیمات درست را به تاخیر بیندازیم. واقعیت این است که سیاست قیمت گذاری در صنعت خودرو برای کنترل بازار شکست خورده و باید به راه های درست اقتصادی رو بیاوریم و با افزایش و جهش در تولید قدرت کنترل بالا ببریم تا بازار به فرایند عادی خود بازشود.

کاکایی با اشاره به شرایط بازار خودرو در شرایطی که اقتصاد کشور با مسائل بی شماری روبه رو است ادامه داد: چگونگی شرایط بازار خودرو به تصمیمات مسئولان و سیاستمداران بستگی دارد. اگر آن طور که صحبت شده است قیمت ها منطقی شود و صنعت از شرایط زیان ده خارج شود، می توانیم امیدوار باشیم که با توجه به تلاش هایی که در شش ماه گذشته انجام شده است همچون بحث داخلی سازی صنعت خودرو شاهد یک جهش مثبت خواهد بود. ما باید توجه داشته باشیم که اقداماتی همچون داخلی سازی زمانی دارای پیامد مثبت بوده که چرخه اقتصادی این صنعت بچرخد.

وی در ادامه افزود: شرایط فعلی قیمت گذاری و آنچه که بر صنعت خودرو حاکم است شامل نظارت ها و قیمت گذاری های دستوری و موانع دیگری که وجود دارد روز به روز صنعت خودرو را دچار مسائل بیشتری می کند، صنعت خودروسازی متاسفانه مدت هاست که به گل نشسته و اکنون اگر این شرایط ادامه پیدا کند حتما در باتلاق فرو خواهد رفت و ما با چالش جدی روبه رو می شویم.

این کارشناس صنعت خودرو اظهار کرد: برعکس این فرایند هم ممکن است رخ دهد. اگر قیمت منطقی و آزاد شود فعلا از مرگ صنعت جلوگیری خواهد شد، البته در صورت آزادسازی قیمت ها ممکن است در بازار تنش ایجاد شود؛ چراکه بازار در دست دولت و یا خودروساز نبوده و فعلا سرمایه گذاران در بازار حکمرانی می کنند و لذا در آن شرایط برای سوءاستفاده و کسب سود بیشتر قیمت ها را تا حدودی افزایش می دهند. این در حالی است که اگر موانع تولید رفع شود، اجازه نفس کشیدن به صنعت خودرو را بدهیم و خون را در رگ های آن جاری کنیم ما در شش ماهه دوم سال جاری شاهد جهش در تولید خواهیم بود و پیش بینی می شود که در اواخر سال نیز ما با تنوع محصولات روبرو شویم. گفته ها حاکی از آن است که دو خودروساز بزرگ، چند خودروی جدید را طراحی کرده اند. این در حالی است که اگر قیمت ها صحیح نباشد قطعا اقدامات و طرح های جدید از بین خواهد رفت.

وی با اشاره به مسائل موجود بر سر راه اقتصاد ادامه داد: در حال حاضر متغیرهای کلان اقتصادی ما با چالش جدی روبرو است. در این شرایط که درآمدها به شدت کاهش پیدا کرده است این سوال پیش می آید که آیا بازار کشش تقاضا را خواهد داشت؟ این مسئله فعالان در بازار را با نگرانی های بی شماری روبه رو کرده است. مشابه این اتفاق در سال 94 رخ داد و بازار با رکود سنگینی همراه شد، اما به مرور زمان و با افزایش درآمد ها چرخ بازار به حرکت درآمد. ما باید بدانیم که اگر چرخه اقتصاد به شکل درستی بچرخد و تولید رشد کند اثر این اتفاق را در بخش درآمدی مردم مشاهده خواهیم کرد.

اما اگر مانع تولید بیشتر شویم قطعا تمام مسیرها قفل خواهد شد و تحرکی را در بازار نخواهیم دید. ما در شرایط پیچیده ای قرار داریم و مسئولان مربوطه باید کمی شجاعت به خرج دهند و با افزایش منطقی قیمت خودرو در صنعت موافقت کند. البته باید اشاره کنم که این موافقت منجر به کمی افزایش در قیمت ها خواهد شد. اما پس از مدتی قیمت ها به سمت واقعی شدن پیش می رود و با این فرایند سرمایه گذاران از سرمایه گذاری ناامید شده و تنها مصرف کنندگان واقعی در بازار می مانند.

امروزه عمده کسانی که در بازار خودرو فعالیت دارند مصرف کننده واقعی نبوده، بلکه سرمایه گذارانی هستند که می دانند با خرید خودرو از خودروسازان میانگین 50 درصد سود کسب خواهند کرد. بنابراین باید با قرار دادن برنامه هایی در دستور کار، مانع از فعالیت اینگونه افراد شویم؛ چراکه در این صورت بازار می تواند به تعادل برسد.

منبع: روزنامه ابتکار