چکش های گرانی که برای هنر کوبیده شد - انجمن گیگابلاگ

به گزارش انجمن گیگابلاگ، کریستیز، ساتبیز، حراج تهران و ... از جمله رویدادهای حراجی هستند که در داخل و خارج از کشور، رقم های جدیدی را در سالی که سپری شد به ثبت رساندند و به رکوردهای تازه ای در زمینه فروش دست پیدا کردند.

یک سال دیگر نیز سپری شد و کرونا همچنان به عنوان مهم ترین مهمان در حراجی ها شرکت داشت. این مهمان اما برخلاف آغاز همه گیری، دیگر ناخوانده نبود و متولیان برگزاری از قبل برای آن تدارک دیده بودند. به طوری که در داخل کشور شاهد بودیم که حراج تهران برای تصمیم گیری درباره نحوه برگزاری پانزدهمین دوره خود، تابع تصمیماتی بود که ستاد ملی مقابله با کرونا به آنان ابلاغ کرد و توانست برخلاف سال قبل، با نظم دقیق تری در زمان برگزاری به صورت حضوری برپا شود. در خارج از کشور نیز حراجی ها به بخش فروش مجازی خود بیش از پیش اهمیت دادند تا چکش هایشان از صدا نیفتد.

گزارش حاضر انجمن گیگابلاگ شرحی است مختصر از سرنوشت حراجی های آثار هنری در سالی که سپری شد و همچنین تأثیر کرونا بر این رویدادها.

بیشترین فروش؛ کدام حراجی؟

رقم کلی فروش؛ پارامتری که سرنوشت یک حراجی را در مقایسه با حراج های دیگر تعیین می نماید و البته از طرفی نمی توان به عنوان تنها معیار برای مقایسه دو حراجی مختلف به آن اتکا کرد.

به طور کلی حراج های آثار هنری اگرچه اغلب پیرو یک سیستم سرمایه محور هستند و کم و بیش از قواعد مشابهی پیروی می کنند اما هر دوره از حراج بسته به این مورد که فروش آثار کدام دوره از تاریخ هنر و کدام هنرمندان را به خود اختصاص داده، رقم کلی فروش متفاوتی را ایجاد می نماید.

سال 1400 با ثبت رکوردهایی که تاریخی خوانده شدند، برای حراجی ها به انتها رسید. حراجی ساتبیز در سال 2021 به بالاترین فروش سالانه در تاریخ این حراجی دست پیدا کرد. ساتبیز که از آغاز سال 2021 تا به امروز به فروش 7.3 میلیارد دلار اثر هنری و سایر اقلام رسیده، بیشترین آمار فروش سالیانه در تاریخ 277 ساله خود را امسال به ثبت رساند.

حراجی ساتبیز امسال 57 اثر به فروش رساند که هر کدام با قیمتی فراتر از 15 میلیون دلار فروخته شدند. در این بین تابلو نقاشی مرد جوانی که مدال در دست دارد اثر بوتیچلی با قیمت 92.2 میلیون دلار گران ترین اثر فروخته شده امسال این حراجی به شمار می رفت.

حراجی کریستیز، رقیب همیشگی ساتبیز که تقریبا در 43 کشور پا به پای این حراجی رقابت می نماید نیز امسال به رکوردهای تازه ای در زمینه فروش آثار هنری دست پیدا کرد. یکی از مواردی که در مقایسه آماری نتیجه این حراجی جالب می نماید، نتیجه فروش آنلاینش است که حکایت از ساختاری پیشرفته در زمینه فروش آثار هنری دارد. کریستیز در حراج آنلاین آمریکای لاتین که در چهارم فوریه برگزار شد، در مجموع 1.538.125 میلیارد دلار به فروش رساند که این رقم با توجه به آنلاین بودن حراجی، رکورد تازه ای محسوب می شد.

ساتبیز اما در زمینه فروش آنلاین امسال گوی سبقت را به کریستیز سپرده است. این حراجی در جایزه هنر آفریقایی (The Norval Sovereign African Art Prize 2022) که در تاریخ 22 فوریه به صورت آنلاین برگزار شد، توانست به رقم فروش 279.200 میلیون دلار دست پیدا کند که مبلغ کمتری در مقایسه با کریستیز است.

در داخل کشور نیز حراج تهران در سالی که سپری شد یکی از پر سر و صداترین دوره های خود، یعنی پانزدهمین دوره که به فروش آثار هنر مدرن ایران اختصاص داشت را برگزار کرد. طرح مساله درباره قانونی یا غیرقانونی بودن فروش اثر پرویز تناولی در این حراجی و بالا بودن رقم کلی فروش این دوره، سر و صدایی در رسانه ها به پا کرد و با هر نگاهی ـ چه موافق و چه مخالف ـ گویای اهمیت هنر مدرن ایران در میان مجموعه داران بود.

پانزدهمین دوره حراج تهران با رقم فروش کلی 158 میلیارد و 890 میلیون تومان به انتها رسید. پرویز تناولی خالق اثر شاعر نشسته، صاحب و عرضه کننده گران ترین اثر این دوره حراج نام گرفت و به رکورد فروش 14 میلیارد و 600 میلیون تومان برای یک اثر هنری دست یافت.

کرونا چگونه سرنوشت حراجی ها را تغییر داد؟

سال گذشته آغاز همه گیری ویروس کرونا چندین بار برگزاری حراج تهران را با تأخیر همراه کرد. امسال اما این رویداد درست مطابق تاریخی که از پیش اعلام شده بود، حضوری و آنلاین برگزار شد.

ساتبیز و کریستیز برخلاف حراج تهران با توجه به ساختار پیشرفته آنلاینی که داشتند، از برگزاری مجازی حراج استفاده کردند و کرونا نتوانست این دو حراجی بزرگ را به تعطیلی بکشاند.

کرونا اگرچه شرایط را برای ادامه فعالیت حراجی ها کمی سخت تر از گذشته کرد اما ساتبیز که امسال توانست رکوردهای تازه ای را به ثبت برساند کم و بیش مدیون این ویروس منحوس است. مسوولان این حراجی پس از دستیابی به رکورد فروش 7.3 میلیارد دلاری از آغاز سال 2021، اعلام کردند که مشارکت مجموعه داران جوان علاقه مند به خرید کالاهای لوکس و آثار هنری ان اف تی در دوران همه گیری کرونا در رسیدن آمار فروش این حراجی به رقمی رکوردشکن تاثیرگذار بوده است و لذا این چنین بود که کرونا برای ساتبیز تبدیل به یک موهبت ناخواسته شد.